Chlorheksydyna, złoty standard w antyseptyce - sposób działania

Substancja czynna Diglukonian Chlorheksydyny (CHX) jest uważana za złoty standard wśród antybakteryjnych płynów do płukania jamy ustnej i jest punktem odniesienia dla nowych substancji aktywnych [1]. Ma dobrze znane właściwości zwalczające płytkę bakteryjną, i jest skuteczny przeciwko wielu drobnoustrojom, w tym bakteriom i drożdżakom.

Lata badań wykazały, że CHX jest bezpieczny, stabilny i skuteczny w zapobieganiu tworzenia się płytki nazębnej, rozbijaniu istniejącej płytki bakteryjnej i hamowaniu rozwoju zapalenia dziąseł. [2].

Mechanizm działania

Jego mechanizm działania jest interesujący. Jako kationowa (dodatnio naładowana) cząsteczka, CHX wiąże się z ujemnie naładowanymi anionami bakterii i powierzchni zębów (miednica), hamując tworzenie się płytki nazębnej. Jego antybakteryjne działanie polega na zaburzeniu błony komórkowej bakterii przez cząsteczki CHX, co zwiększa przepuszczalność komórek bakteryjnych i prowadzi do ich rozkładu (czyli rozpadu błony komórkowej).

Chlorheksydyna (CHX) może być bakteriostatyczna lub bakteriobójcza, w zależności od dawki. Jej głównym mechanizmem działania jest hamowanie metabolizmu bakteryjnego (efekt bakteriostatyczny), ograniczanie wzrostu bakterii poprzez zakłócanie replikacji bakteryjnego DNA i metabolizmu komórkowego bakterii. Przy wyższych dawkach może mieć również działanie bakteriobójcze, prowadzące do całkowitego zniszczenia komórek bakteryjnych (efekt bakteriobójczy).

CHX posiada szerokie spektrum antybakteryjne i działa zarówno na bakterie gram + jak i gram - , drożdże, dermatofity, pleśnie i lipofilne wirusy.

Długotrwałe działanie nawet po skończonym płukaniu

Efekt działania CHX utrzymuje się po upływie zalecanego 30 sekundowego czasu płukania. Dzieje się tak dlatego, że kationowy CHX wiąże się z ujemnie naładowanymi miejscami na powierzchni ściany bakterii poprzez siły elektrostatyczne, co pozwala na aktywność CHX w jamie ustnej po upływie czasu płukania.

Podczas gdy wiele innych środków antybakteryjnych jest stosunkowo szybko eliminowanych (np. poprzez wypluwanie lub połykanie) lub inaktywowanych po użyciu, CHX wykazuje ciągłą aktywność antybakteryjną przez okres ponad dwunastu godzin. Ze względu na ten długi "czas przebywania" w jamie ustnej, nawet bakterie, które szybko ponownie kolonizują tkanki i ślinę jamy ustnej, są hamowane lub zabijane przez ciągłą obecność CHX.

W związku z tym CHX pozostaje złotym standardem wśród składników płynów do płukania jamy ustnej adresowanym do pacjentów po zabiegach stomatologicznych. CHX jest wskazany w fazie utrzymania po zabiegach root planingu, chirurgii periodontologicznej i innych operacjach w jamie ustnej, w tym osadzeniu implantów.

Seria GUM PAROEX® zawiera różne stężenia chlorheksydyny i oferuje profesjonalną kontrolę płytki nazębnej dla optymalnego stanu zdrowia dziąseł.

[2] Bharati et al "Chlorhexidyna : złoty standard do mycia jamy ustnej" Artykuł przeglądowy, J. Pharm. Sci. & Res, luty 2016